Afgelopen vrijdag was er een commissievergadering (waarin het college, Vink en de omgevingsdienst vragen van de raadsleden konden beantwoorden) en aansluitend een raadsvergadering met alleen het college.
Wat is er nu feitelijk aan de hand.
- Vink heeft bij levering van grond voor verschillende nieuwbouwwijken in Barneveld-Zuid de regelgeving niet juist gevolgd waardoor er vervuilde grond is gebruikt waar dit niet mag;
- De gemeente heeft het gebruik van ruim 50 kuub gesaneerde grond niet gemeld bij Rijkswaterstaat;
- Het college heeft lang gewacht om de gemeenteraad en de burgers te informeren en had eerder pro-actief kunnen optreden om nog eerder alle bestaande rapportages op te vragen.
Alle partijen – en natuurlijk ook de VVD – zijn op dit moment vooral geïnteresseerd in welke mate de betreffende grond vervuild is. Vervuiling van de grond kan leiden tot gezondheidsrisico’s, maar ook tot waardevermindering van de woning; en het betreft hier allemaal nieuw gebouwde woningen. Vanwege beide punten is het van het grootste belang dat er zo snel mogelijk helderheid komt én dat we nagaan hoe deze fout heeft kunnen plaatsvinden.
Hoe kon het gebeuren?
De insteek van het college is, dat ze opdracht heeft gegeven voor een aantal aanvullende onafhankelijke onderzoeken naar de mate van vervuiling. De VVD ondersteunt dit en ziet daarom de huidige discussie als een tussenstap. De insteek van de VVD is daarom op dit moment vooral om na te gaan hoe de fout heeft kunnen plaatsvinden.
Fractievoorzitter Theo Bos is zelf agrariër en daarom bekend met de zeer strakke regelgeving waarbij je de bewegingen van iedere koe van bedrijf tot bedrijf kunt volgen. Bij iedere verkoop dienen de verkoper en de koper vast te stellen dat de koe gezond is, zodat er nooit twijfel kan ontstaan bij de klant wanneer hij vlees koopt.
In zijn vragen van vrijdagavond aan Vink komt op dit moment naar voren dat er bij de levering van de gewraakte partij grond een rapport is meegeleverd waaruit blijkt dat de grond schoon is. Vervolgens heeft Vink een controle laten uitvoeren waaruit blijkt dat de grond niet schoon is en er is een derde controle waaruit weer blijkt dat er sprake is van vals alarm. Voor zover wij nu kunnen nagaan zijn de rapporten van de tweede en derde stap openbaar, maar het eerste rapport waaruit blijkt dat de grond schoon is als het bij Vink arriveert is niet openbaar. Dat rapport zouden we dus graag in willen zien.
De organisatie bij de omgevingsdienst.
Een andere kritische vraag van de VVD betreft de wijze waarop de omgevingsdiensten (een overheidsdienst ter controle van grondstromen) is georganiseerd. Feitelijk is er sprake van 1 dienst, maar in de beantwoording van vragen van de verschillende fracties komt het beeld naar voren, dat er meerdere afdelingen zijn, die blijkbaar niet samenkomen in één overkoepelend standpunt. Daarnaast heeft de omgevingsdienst helder toegegeven dat ze in eerste instantie de gemeente niet heeft geïnformeerd, omdat er geen sprake is van gevaar voor de volksgezondheid
De rol van het college.
Nu gaat de gemeenteraad niet over het werk bij Vink (dat doet het Openbaar Ministerie), maar wel over het handelen van het college; de gemeenteraad controleert immers het college (en er is een toezichthoudende taak op het werk van de omgevingsdienst). Nu geeft het college aan, dat ze pas formeel op de hoogte was van een gewraakt DAT-rapport in oktober jl. – dit komt door het opvragen van deze stukken door het programma Zembla in het kader van de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB). Nu hebben alle partijen daar vragen over. Ook de VVD vindt het opmerkelijk, dat het college informeel al in december 2017 is geïnformeerd. Ook in mei 2018 heeft het college een rapport ontvangen waarin wordt verwezen naar het bewuste DAT-rapport. Ook toen is besloten om dit rapport niet op te vragen en ook is niet besloten om de regie qua informatie richting gemeenteraad en bewoners zelf in handen te nemen.
Uiteindelijk krijgt iedereen het nieuws te horen via de pers. De gemeente krijgt midden oktober de bewuste stukken ook dankzij de actie van Zembla en besluit dan een plan op te stellen om alle partijen te informeren. Dit doet ze volgens het college in haar zelf-bepaalde tempo en toevallig start dit exact één dat nadat Zembla haar bevindingen wereldkundig heeft gemaakt. Het leidt er ook toe, dat de gemeenteraad bijeenkomt op een moment dat de portefeuillehouder op vakantie is (voor een bruiloft in Zuid-Afrika).
De tussenstap.
Kortom, wat de VVD betreft is hier sprake van een tussenstap. Eerst willen we weten hoe het zit met de kwaliteit van de grond. Vervolgens willen we in gesprek met het college om door te spreken wat hun keuzes waren en hoe de keuzes volgens de VVD zouden moeten zijn. Kortom: wordt vervolgd.