Sinds Harrisburg en Tsjernobyl heeft kernenergie een buitengewoon slechte reputatie. Het is duur, het is gevaarlijk en zorgt voor gevaarlijk afval. Sinds Tsjernobyl is er echter veel verandert; ook in de kennis rondom kernenergie. In deze bijdrage worden de nieuwste inzichten rondom kernenergie overzichtelijk op een rijtje gezet: kosten, ruimte en verwerking van afval komen stuk voor stuk aan bod. Het geeft ook een beeld waarom de VVD landelijk én regionaal groot voorstander is van kernenergie als onderdeel van de energiemix.
Wat zijn de kosten van kernenergie ten opzichte van andere energiebronnen?
- Kernenergie is schoon en het is er altijd; ook als het niet waait of de zon niet schijnt;
- Nederland wekt 3% van haar energiebehoefte op met kernenergie (in Borssele);
- Europa heeft 126 kerncentrales. Frankrijk is koploper met het opwekken van 72% van haar energiebehoefte;
- De kosten van een kerncentrale zijn hoog, maar dat heeft vooral te maken met de afname van garanties, die bedrijven nodig hebben om de centrale te bouwen.
Andere vormen van energie zijn ook duur, maar daar is sprake van óf geaccepteerd verlies óf hoge subsidies. In onderstaand kaartje is volstrekt helder in beeld gebracht wat de kosten zijn:
Hoeveel ruimte ben je kwijt aan een kerncentrale?
We kennen ze allemaal: velden vol met windmolens. We kennen ze nog niet, maar ze komen er aan: velden vol met zonnecollectoren. De alternatieve voor aardgas vragen enorm veel ruimte om werkzaam te kunnen zijn. En: als de wind niet waait en/of de zon niet schijnt heb je er weinig tot niets aan. Dit ruimtebeslag is een belangrijke reden voor veel protesten. Wat is de situatie rondom kernenergie?
Een kerncentrale vraagt buitengewoon veel minder ruimte dan windenergie of zonneparken voor dezelfde hoeveelheid energie. Als we uitgaan van het opwekken van 27 miljoen MWh (genoeg electriciteit voor alle 8 mijoen huishoudens van Nederland) dan vraagt dit qua windmolens 1570 km2. Voor zonneparken vraagt dit 231 km2. Voor kernenergie vraagt dit 0,20 km2 (dat betekent dat er naast Borssele nog 2 nieuwe kerncentrales dienen te worden gebouwd.
Hoe zit het met de veiligheid van kerncentrales?
Kerncentrales zijn tegenwoordig vele malen veiliger dan Tsjernobyl en Fukushima. Tshernobyl is deels te wijten aan het feit dat het in een communistisch land was en met fouten niet kon toegeven. De ontploffing van Fukushima volgde op een aardbeving van 9 op de schaal van Richter. Hierdoor schoof het hoofdeiland van Japan 2.5 meter op, de as van de aarde draaide en er ontstond een Tsunami van 14 meter hoog waarbij 19.000 mensen stierven.
Kernenergie is - gemeten naar het aantal doden - vele malen minder gevaarljk dan bruinkool, steenkool, olie, gas, biomassa of waterkracht. Het is een beetje als bij vliegen: volgens alle cijfers is het veel veiliger dan andere vormen van vervoer, maar toch vallen de ongelukken veel meer op.
Kernafval werd vroeger in zee gedumpt. Tegenwoordig weten we uitstekend hoe we dat op een veilige manier moeten opslaan. Afval uit kerncentrales heeft een langzame vervaltijd waardoor het tot wel 10.000 jaar radioactief kan blijven. Daar staat tegenover dat een leven lang kernenergie gebruiken maar een hoeveelheid kernafval ter grootte van een appel oplevert: we hebben 1 kerncentrale in Nederland, die energie produceert (in Borssele). Deze kerncentrale produceert ongeveer 3% van onze energiebehoefte en 1 kubieke meter kernafval per jaar.