Binnen alle gemeentehuizen van Nederland hangt het al jaren als een donderwolk boven de burelen: het ravijnjaar. Het lijkt in iedere gemeente zeer plaatselijke donderwolken te zijn, want buiten al deze gemeentehuizen lijkt het dat de kiezer er weinig tot niets van weet. De reden: het ravijnjaar is het jaar ná de gemeenteraadsverkiezingen dus de zittende bestuurders hebben hier nog niets over te verantwoorden. De kiezer krijgt er dus mee te maken ná de gemeenteraadsverkiezingen en kan er dan 4 jaar niets mee. Ze krijgt alleen opeens de consequenties over zich uitgestort. Tijd dus om er nu bij stil te staan.
Wat is het ravijnjaar?
Iedere gemeente ontvangt haar inkomsten uit de OZB, enkele andere gemeentelijke belastingen (rioolheffing, toeristenbelasting, hondenbelasting en nog een paar andere belastingen) en de bijdrage vanuit het gemeentefonds van de landelijke overheid. Deze bijdrage uit het gemeentefonds is veruit het grootste deel van de inkomsten van een gemeente en vanaf 2026 wordt deze bijdrage (fors) gekort.
Al jaren zien alle wethouders van financiën dit jaar met angst en beven tegemoet. Tegelijkertijd wordt er niet hard bezuinigd. De VNG heeft al aangegeven om dit niet te doen om zo de rijksoverheid te dwingen om deze korting terug te draaien. De gedachte is dat wanneer alle gemeentes hetzelfde probleem hebben en dezelfde problemen ondervinden dat dan de korting wel wordt teruggedraaid. Helaas gaat dit (tot nu toe) niet gebeuren.
Wat is de oplossing?
Het is makkelijk om te stellen dat het doorvoeren van bezuinigingen de oplossing is. Bezuinigingen maken de samenleving schraal. Tegelijkertijd leidt het vaak indirect tot verhoging van uitgaven van onze burgers, omdat bezuinigingen in de regel betrekking hebben op onderwerpen als sport en cultuur – onderwerpen waar de burger gebruik van maakt. Echter je kunt ook bezuinigen op de kosten van de gemeente en zorgen dat er meer inkomsten binnenkomen door te investeren in onderwerpen waar burgers en bedrijven hun investeringen aan kunnen toevoegen. Dat kan door te investeren in woningbouw, veiligheid en bereikbaarheid.
De tegenbegroting.
En dat is wel precies wat de huidige VVD-fractie nu ook gedaan heeft met haar tegenbegroting: keuzes maken, die goed zijn voor de gemeente en dus voor de burger. Dat gaat om investeren waar dit de gemeente ten goede komt en het schrappen van (nieuwe) ambtenaren waar dit geen toegevoegde waarde heeft. Uiteraard is deze tegenbegroting geen ombuiging waar het ravijnjaar mee opgelost wordt, maar het is wel een teken dat de kiezer nodig heeft: de VVD is nog steeds een betrouwbare partner van uw belastinggeld.
Een wetenschap waar u wat mee kunt bij de volgende verkiezingen – verkiezingen waarin u niets ziet van hetgeen onvermijdelijk gaat komen.
Met liberale groeten,
Peter Lamberts
Eerdere columns.
De eerdere columns van Peter lezen? Dat kan! Hier kan je ze terugvinden.